Gebelikte kan uyuşmazlığı nedir?

Gebelikte annenin kanı Rh(-) babanın kanı da Rh(+) olduğunda anne baba arasında Kan uyuşmazlığı vardır. Bebek eğer Rh(+) bir kan grubu varsa anne adayının savunma mekanizması bebeğin kan hücrelerini yabancı bir madde olarak algılar ve onları parçalamaya yönelik bir mekanizma geliştirir.

İlk gebelikte anne bu yeni kan hücrelerine karşı savunma geliştirene dek bebek doğmuş olacağından, bebek kendini bu ataktan kurtarır.

Ancak annenin vücudundaki savunma sistemi ikinci hamilelikte daha tecrübeli olacağından, etkili bir savunma ile bu bebeğe şans vermeyebilir. Gerekli tedbirler zamanında alınmadığı halde, sonraki gebeliklerde annenin bu savunma sistemi henüz doğmamış bebeğin kanındaki Rh(+) hücreleri ile karşılaştığında, bu sefer hazır olan savunma hücreleri yani antikorlarla şiddetli bir savunma başlatır ve böylece bebeğin yaşamı tehlikeye girebilir!!!

Kan uyuşmazlığı durumunda bebek ne gibi bir zarar görür?

Anne ve baba kan uyuşmazlığı olması durumunda annenin savunma sistemi bebeğin farklı kan grubunu kendisine yabancı madde olarak algılar ve bu maddeyi yok etmek için annenin vücudunda bazı savunma hücreleri yani antikorlar oluşmaya başlar.

Bu antikorlar göbek kordonu yolu ile bebeğe geçer. Buna bağlı olarak bebekte kalp yetmezliği ve sakatlık gibi ciddi sağlık sorunlar görülebilir.

Her geçen gün kansızlığı artan bebeğin vücudu su toplayabilr ödem oluşabilir.Sarılık, beyin hasarı ve hatta İlerleyen dönemde bebek anne karnında kalp yetmezliğinden kaybedilebilir.

Doğum öncesi ne gibi tedbirler alınmalıdır?

Anne adayı mutlaka doğum yapmadan önce kan grubunu bilmelidir.Eğer anne kan grubu hakkında kesin bilgiye sahip değilse, kan grubunun tespit edilmesi için test yapılmalıdır.

Kan uyuşmazlığına erken müdahale mümkündür!

Kan uyuşmazlığı olması halinde, ilk hamilelikte genellikle sorun yaşanmayabilir. Ancak ikinci ve daha sonraki gebeliklerde risk yükselir.

Herhangi bir nedenle anne ile anne karnındaki bebeğin kanlarının karışması durumunda, önceden koruyucu iğne yapılmamış ise kan uyuşmazlığı sorunlu bir hale gelebilir.

Kanların karıştığı fark edilirse acilen koruyucu iğne yapılmalıdır.

Kan uyuşmazlığına tıbbi müdahale

Eğer gebeliğin 28. haftasına kadar anne ile bebeğin kanlarında karışma meydana gelmediyse ki bu durum ‘indirek coombs’ dediğimiz kan testi ile tespit edilerek bu haftada koruyucu iğne yapılır.

Doğumdan sonra bebeğin kan grubu RH pozitif anneye ilk 72 saatte RHOGAM iğne yapılır. Koruyucu iğne, anneyi daha sonraki gebeliklerinde de korumaya devam eder.

Kürtaj veya düşük durumlarında da tedbir alınmalı

Anne adayının düşük yapması veya kürtaj yaptırması durumlarında dahi, kan uyuşmazlığı tespit edildiği takdirde ilk 72 saatte uyuşmazlık iğnesi yapılması ilerideki gebeliklerinde anneyi koruyacaktır.

RH negatifseniz aşağıdaki her durumlarda RHOGAM yaptırmalısınız:

• Düşük - Abortus,
• Dış (ektopik) gebelik,
• Üzüm(molar) gebelik,
• Amniyosentez,
• Koryon villus örneklemesi,
• Gebelikte kanama,
• Gebelikte karın bölgesine darbe.